Doç. Dr. Didem Öncel Yakar’ın cevabı

Ameliyat kesi fıtığı (insizyonel herni)

Karın içi her organın cerrahi tedavisi için önce karın boşluğuna girilmesi gerekir. İster klasik açık cerrahi yöntemlerde ister kapalı (laparoskopik, minimal invaziv) tekniklerde mutlaka uygun büyüklükte ve sayıda karın duvarı kesisi yapıldıktan sonra karın duvarı bütünlüğü bozularak batına girilir. Her ameliyatın sonunda girişte bütünlüğü bozulmuş olan tüm anatomik tabakalar sırasıyla ve aslına uygun şekilde kapatılır.

Her ne kadar ameliyat sonu karın duvarı kapama yöntemleri ve kullanılan malzemeler en modern şekilde kullanılsa da, her ameliyattan sonra bazen hastalığa bazen hastaya bazen de uygulanan cerrahiye bağlı olarak bu katların iyileşmesinde sorun olabilir. Tüm kesi hattı boyunca ya da sadece kesinin bir kısmında karın duvarının tamamen kapanmaması sonucu oluşan açıklığa kesi fıtığı (insizyonel herni) denilir.

Kesi fıtığı oluşumu için risk faktörleri nelerdir?

• Hastaya bağlı: sigara içme, kilolu olma, kronik öksürük, obesite, geçirilmiş çoklu karın duvarı cerrahisi vb,
• Hastalığa bağlı: kanser cerrahisi, kemoterapi kullanımı, kortizon (kortikosteroid) kullanımı, organ nakli cerrahisi, immünsüpresif ilaç kullanımı vb,
• Cerrahiye bağlı: planlı aşamalı ameliyatlar, karın içi basınç artışı nedeniyle ilk cerrahide karın duvarının kapatılamadığı ameliyatlar, ameliyat sonrası yara enfeksiyonu vb.

Nedenler yara iyileşme sorununa neden olarak kesi fıtığına zemin hazırlar. Bu faktörlerin hiçbirisinin olmadığı durumlarda dahi kesi fıtığı oluşabilir.

Çevre doku ya da kaslarda oluşan gevşeklik ya da açıklık nedeniyle organların doğal boşluklarından dışarı doğru kayması olarak açıklanabilecek fıtık (herni), Genel Cerrahi alanında en sık karşılaşılan hastalıklardandır. Bu grup bozuklukta en fazla görülen tip, kasık fıtığıdır (inguinal herni). Erkeklerde hayat boyu kasık fıtığı gelişme ihtimali %25’e yakındır. Bununla uyumlu olarak fıtık tamirine yönelik ameliyatlar da sıklıkla yapılmaktadır.

Fıtık tamiri için cerrahi girişim bilgileri antik Yunanistan ve Mısır’a kadar uzanmaktadır. Bu denli geçmişi olan kasık fıtığı tamirinde cerrahi teknik elbette zamanla değişime uğradı. Hastalığın kendisinden daha büyük sorunlara neden olan doku-bazlı fıtık tamiri teknikleri yerini, daha konforlu olacak ve ameliyat sonrası nüks ihtimalini azaltacak şekilde sentetik yamaların kullanıldığı gerilimsiz tekniklere bıraktı.

Günümüzde gerek kasık fıtığı gerek göbek fıtığı (umbilikal herni) tamirinde kullanılabilecek, farklı özelliklerde, birçok çeşit materyal (yama) bulunmaktadır. Hangi hastaya klasik açık yöntemle fıtık tamiri ya da minimal invaziv laparoskopik fıtık tamiri yönteminin uygulanacağı, teknik seçildikten sonra hangi yaklaşım yönteminin ve hangi prostetik materyalin seçileceği kararı ameliyat başarısını etkileyen önemli etkenlerdendir.

Doç. Dr. Didem Öncel Yakar bu bölümde fıtık konusunda uygun tanı, farklı fıtık onarım tipleri ve tedavi seçenekleri ile ilgili sizleri yönlendirecek bilgiler paylaşıyor. Hayatımızın her anında sağlık bizimle olsun.