Doç. Dr. Didem Öncel Yakar’ın cevabı

Fıtık oluşumu, bir organın olması gereken doğal boşluktan dışarı hareketini beraberinde getirdiği için en sık belirti o bölgede şişlik/şişkinliktir. Bu şişlik her zaman belli olabileceği gibi, yerine ve türüne göre birtakım hareketlerle pozisyonlarla daha belirgin hale gelmesi, sonra tamamen normal yerine dönmesi mümkündür. Bu pozisyonel değişimi tetikleyen ana faktör karın içi basıncının artması olduğu için, ıkınma, ağır kaldırma, gülme, öksürme gibi hareketlerle ortaya çıkabilir.

Göbek fıtığına bağlı şişlik fark edenlerde eşlik eden başka hiçbir bulgu olmayabileceği gibi, hafif ağrı, huzursuzluk hissi gibi müphem şikayetler eşlik edebilir.

Fıtık varlığı ilk başlarda ciddi sağlık sorununa neden olmaz. Ancak oluşmuş olan karın duvarı açıklığından barsakların dışarı çıkması, burada boğularak karın içine geri dönememesi durumu acil tıbbi müdahale gerektirir. Daha önce şişlik fark edilen, pek ağrı vs şikayete neden olmayan bölgede inmeyen bir şişlik ve buna eşlik eden ağrı, ya da bulantı, kusma, karında şişkinlik gibi olası barsak tıkanıklığı bulguları oluştuğunda gecikmeksizin doktora başvurulmalıdır. Eğer boğulmuş olan barsak kısmı belirli bir süre içinde karın içine dönmezse etkilenen kısmın kanlanması bozularak o bölgede yerel gangren oluşabilir.

Çevre doku ya da kaslarda oluşan gevşeklik ya da açıklık nedeniyle organların doğal boşluklarından dışarı doğru kayması olarak açıklanabilecek fıtık (herni), Genel Cerrahi alanında en sık karşılaşılan hastalıklardandır. Bu grup bozuklukta en fazla görülen tip, kasık fıtığıdır (inguinal herni). Erkeklerde hayat boyu kasık fıtığı gelişme ihtimali %25’e yakındır. Bununla uyumlu olarak fıtık tamirine yönelik ameliyatlar da sıklıkla yapılmaktadır.

Fıtık tamiri için cerrahi girişim bilgileri antik Yunanistan ve Mısır’a kadar uzanmaktadır. Bu denli geçmişi olan kasık fıtığı tamirinde cerrahi teknik elbette zamanla değişime uğradı. Hastalığın kendisinden daha büyük sorunlara neden olan doku-bazlı fıtık tamiri teknikleri yerini, daha konforlu olacak ve ameliyat sonrası nüks ihtimalini azaltacak şekilde sentetik yamaların kullanıldığı gerilimsiz tekniklere bıraktı.

Günümüzde gerek kasık fıtığı gerek göbek fıtığı (umbilikal herni) tamirinde kullanılabilecek, farklı özelliklerde, birçok çeşit materyal (yama) bulunmaktadır. Hangi hastaya klasik açık yöntemle fıtık tamiri ya da minimal invaziv laparoskopik fıtık tamiri yönteminin uygulanacağı, teknik seçildikten sonra hangi yaklaşım yönteminin ve hangi prostetik materyalin seçileceği kararı ameliyat başarısını etkileyen önemli etkenlerdendir.

Doç. Dr. Didem Öncel Yakar bu bölümde fıtık konusunda uygun tanı, farklı fıtık onarım tipleri ve tedavi seçenekleri ile ilgili sizleri yönlendirecek bilgiler paylaşıyor. Hayatımızın her anında sağlık bizimle olsun.